İngiltere’de Eğitim Sistemi

Türkiye’den çoğu göçmenin İngiltere’deki eğitim sistemiyle ilgili net bir bilgiye ihtiyaç duyduklarını fark edince böyle bir yazı şart oldu. Yıllardır burada yaşayan ülkemizden insanlar bile eğitim sisteminin nasıl işlediği konusunda sorularını giderememiş. Çocuklarıyla birlikte süreç içinde öğreniyorlar elbette ama yine de bazı detaylar kafa karıştırıcı, bazı dönüm noktalarından önceden haberdar olmak gerekiyor ve de ihtiyaç duyanlar için genel bilgi olarak bir yazıda toparlamak istedim.

Öncelikle Primary ve Secondary ayırarak başlayalım.

Primary’den önce Reception denilen anasınıfı, çocuğun okul sistemine alıştırıldığı, her gün belli saatler arasında ailesi olmadan sosyal bir ortamda vakit geçirebileceğini öğrendiği bir ilkokul öncesi ilk zorunlu yıl. Reception’dan önceki kreş evresi daha çok yarım gün oluyor ve isteğe bağlı gönderiliyor.

Primary (İlkokul)

Primary yani ilkokul 6 yıldan oluşuyor. Bu altı kendi içinde iki gruba ayrılıyor KS1 (Key Stage 1) ve KS2 (Key Stage 2). KS1, 1. ve 2. sınıfı kapsıyor, KS2 ise 3., 4., 5. ve 6. yılları kapsıyor. Bu şekilde kategorize etmelerinin bir sebebi öğrencinin daha geniş bir aralıkta değerlendirilmesini sağlamak ve kazanımları yıl bazında değil de birkaç yıl için hedeflemek.

Primary ile ilgili en önemli konu, ilk iki yılda çocuğunuzu okuma, yazma ve matematikte çok ciddi desteklemeniz. Hele de anadili İngilizce değilse ekstra özen göstermeniz ve takibini yapmanız gereken bir dönem. 3. sınıf biraz daha pekiştirme olarak görebiliriz ama 4. ve 5. sınıfta Secondary’nin temel konularını öğreniyorlar ve bu evrede konuları sağlam öğrenmeleri önemli. 6. sınıfı daha çok tekrar olarak görebiliriz.

5. sınıfın sonunda isteyenin girdiği bir ’11 Plus’ Sınavı var. Bu sınav çocuğunuzun bizim ülkemizde Fen liseleriyle aynı anlama gelen Grammar School’lara girmesini sağlıyor. Sınav hem akademik hem de müzik ve spor olarak üç alandan oluşuyor, çocuğunuzun geçmişte aldığı eğitime göre istediğiniz alandan sınava başvurabilirsiniz. Ancak şunu bilmelisiniz ki akademik alan üzerinden başvuruyorsanız bu sınav her öğrenciye göre bir sınav değil, eğer UK’e yeni taşındıysanız ve çocuğunuz daha İngilizce’yi yeni yeni öğreniyor ise hiç bu sınava girsin de iyi bir not alsın diye uğraşmayın. Çünkü bu sınav hem iyi bir İngilizce gerektiriyor, hem kelime bilgisinin çok iyi olması gerekiyor hem de İngilizce bulmaca ve mantık sorularını çözebilecek seviyede bir birikim gerektiriyor. Bir eğitimci olarak şahsen her öğrenciyi bu sınava sokmak ya da bu sınav için hazırlamamak gerektiğini düşünüyorum. Bu sınava başvuru https://www.elevenplusexams.co.uk/schools/registration-deadlines sitesinden belediyelerin ve okulların organizasyonuyla yapılıyor. Başvurular 5. sınıfın sonunda, sınav 6. sınıfın başında yapılıyor.

Bunun dışında her öğrencinin ilkokulun sonunda girdiği bir başka sınav 6. sınıfın sonunda yapılan SAT sınavları. Bu sınavlar öğrencinin ilkokuldan nasıl bir seviyede mezun olduğunu görmek için yapılıyor ve çocuğunuzun Secondary’de hangi okula gireceğini etkilemese de gittiği okulda hangi sınıfa düşeceğini etkiliyor. Çünkü Secondary’de başarıya göre sınıf yerleştirmesi yapılıyor, bu da tabi ki çocuğunuzun ortamını etkileyeceğinden gelecek başarısını etkileyen faktörlerden.

Secondary (Ortaokul& Lise)

Secondary’i, ortaokul olarak konumlandırabiliriz. 7. sınıftan 11.sınıfa kadar çocuğunuzun 12-16 yaşları arasında zorunlu eğitim gördüğü dönem.

Öncelikle Secondary okullara nasıl kayıt yapıldığını inceleyelim. Öğrenci 6. sınıfın başındayken Secondary’de gideceği okulların bir listesini yapıp belediyenin okul başvuruları için oluşturduğu birime başvuruda bulunuyor. Bu listeyi genellikle adrese göre yapıyorsunuz. Yani yakınınızda hangi okullar varsa ona göre seçim yapıyorsunuz, kontenjana göre giriş alıyorsunuz.

Eğer çocuğunuz 5. sınıfta 11 plus sınavına girip iyi bir puan aldıysa bu puanın size verdiği güce dayanarak adresinizi takmayıp istediğiniz Grammar School’a başvuruda bulunabilir, evinize çok uzak olsa da istediğiniz okula gönderebilirsiniz.

Çocuğunuz Secondary okula başladı, bu aşamada 7. ve 8. sınıf öğrencinin ilgi ve alakasının öğretmenleri tarafından gözlemlendiği bir dönem. Bu dönemdeki ders başarısı ve ilgilendiği alanlara göre öğretmenleri 9.sınıftaki lise bitirme sınavı (GCSE) için dersleri seçmesinde yönlendirecek. Tabi ki sizin de fikrinizi alıcaklar. 9.sınıfın sonunda, 11.sınıfın sonunda gireceği GCSE sınavları için ders seçmiş olacak. 10. ve 11. sınıf bu sınava hazırlanmakla geçicek.

Peki 11.sınıfta GCSE sınavlarını verdikten sonra ne olacak?

Çocuğunuz 11.sınıfı bitirip GCSE sınavlarını verdikten sonra eğitimle ilgili zorunlu süreyi tamamlamış bulunuyor. Bundan sonra isterse okul hayatına devam etmeyip çalışabilir. Ama isterse, yapmak istediği mesleğe göre College seçebilir ya da bazı Secondary okulların bünyesinde bulunan Sixth Form’a başvurup istediği derslerin eğitimini 2 yıl daha alarak üniversite hazırlık sürecine girebilir. 12. ve 13. sınıf olarak geçen bu döneme A level, Vocational College, BTec, gibi isimler verilebiliyor alanlara göre.

Öğrenci üniversitede mühendislik bölümüne girmek istiyorsa A level yapması gerekiyor örneğin. Kuaförlük okumak istiyorsa Vocational denilen meslek liselerine devam ediyor. Teknoloji ile ilgili bir alanda eğitim görmek istiyorsa BTec denilen liselere gidiyor. Bu liselerin sanat, spor gibi alanları da mevcut.

Çok genel bir şekilde bilgi vermeye çalıştım. Bu yazının ikinci bölümünü de hazırlıyorum İngiltere’de eğitim gören öğrencilerin velilerine tavsiyeler adı altında.

Umarım faydalı olmuştur. Başkalarına faydalı olabileceğini düşünüyorsanız yazının linkini paylaşabilirsiniz. Sorunlarınız varsa lütfen yorum olarak bana yazın.

Kolaylıklar!